Bản án 43/2019/HS-ST ngày 03/07/2019 về tội hủy hoại rừng

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN HƯỚNG HOÁ, TỈNH QUẢNG TRỊ

BẢN ÁN 43/2019/HS-ST NGÀY 03/07/2019 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 03 tháng 7 năm 2019, tại Hội trường xét xử Tòa án nhân dân huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 38/2019/TLST-HS ngày 30/5/2019 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm số: 42/2019/QĐXXST-HS ngày 19/6/2019, đối với bị cáo:

Hồ Văn C, sinh ngày 01/01/1989 tại huyện Đ, tỉnh Quảng Trị; nơi ĐKNKTT và chỗ ở: Thôn V, xã Đ, huyện Đ, tỉnh Quảng Trị; nghề nghiệp: Làm rẩy; trình độ học vấn: Lớp 4/12; dân tộc: Vân kiều; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Hồ A S, sinh năm 1956 và bà Hồ Thị Xa L, sinh năm 1958; nơi cư trú: Thôn V, xã Đ, huyện Đ, tỉnh Quảng Trị; có vợ là Hồ Thị Đ (Y Đoãn), sinh năm: 1989 ở Thôn V, xã Đ, huyện Đ, tỉnh Quảng Trị và có 03 con; tiền án, tiền sự: Không; Bị cáo bị áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú; Có mặt.

- Người bào chữa cho bị cáo Hồ Văn C: Ông Đinh Trọng H - Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Quảng Trị; Có mặt.

- Bị hại: Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa - Đakrông, địa chỉ trụ sở: Thôn Tân Xuyên, xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị.

Người đại diện theo ủy quyền: Ông Bùi văn T, Phó giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa - Đakrông (Giấy ủy quyền số 34/UQ-BQL ngày 18/8/2018); Có mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án: Chị Hồ Thị H, sinh năm: 1986, nơi cư trú: Thôn T, xã H, huyện H, tỉnh Quảng Trị; Vắng mặt.

- Người làm chứng: 

Anh Hồ Văn P: sinh năm: 1998; Vắng mặt

Chị Hồ Thị N, sinh năm: 1994; Vắng mặt.

Chị Hồ Thị Đ, sinh năm: 2003; Vắng mặt.

Đều trú tại: Thôn V, xã Đ, huyện Đ, tỉnh Quảng Trị.

- Người phiên dịch: Ông Hồ Xuân L, nơi cư trú: Khối 3b, thị trấn Khe Sanh, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị; Có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng 07 giờ ngày 09/4/2018, Hồ Văn C ở Thôn V, xã Đ, huyện Đ, tỉnh Quảng Trị mang theo 01 con rựa và điều khiển xe mô tô của mình đi dọc theo đường kênh dẫn nước của thủy điện Khe Nghi lên khu vực rừng phòng hộ tại tiểu khu 679 thuộc địa phận xã H, huyện H, tỉnh Quảng Trị thuộc lâm phần quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông để chặt phá rừng làm rẩy. Trong ngày 09/4/2018, C đã dùng rựa phát, chặt các cây rừng nhỏ để khoanh vùng làm rẩy tại khu vực lô 1, khoanh 8, tiểu khu 679 với đường khoanh bị phát rộng khoảng 10 mét, chiều dài C không nhớ rỗ.

Sáng 10/4/2018, Hồ Văn C tiếp tục điều khiển xe mô tô và mang theo 01 con rựa đến khu vực rừng ngày hôm trước đã chặt phí để phát, chặt cây rừng, khoanh vùng làm rẩy. Chiều cùng ngày, C điều khiển xe mô tô đến nhà chị ruột là Hồ Thị H ở Thôn T, xã H, huyện H mượn 01 cái máy cưa xăng đem về để cưa các cây gỗ lớn tại khu rừng mà C đã chặt phá trong hai ngày 09 và 10/4/2018 (Chị H không biết C mượn máy cưa xăng để phá rừng).

Sáng 11/4/2018, C gọi Hồ Văn P, Hồ Thị N và Hồ Thị Đ ở cùng thôn đi làm trả công cho C do trước đo C đã làm rẩy cho P, N, Đ. Khi đi, C mang theo 01 máy cưa xăng đã mượn của Chị H còn P, N, Đ. Khi đi mỗi người mang theo 01 con rựa. khi đến khu vực rừng tại lô 1, khoảnh 8, tiểu khu 679 mà C đã chặt phá từ hai ngày trước, C dùng máy cưa xăng cưa hạ các cây gỗ lớn trên diện tích đã khoanh vùng hai ngày trước để phúc, Nương, dùng rựa chặt các cành cây mà C cưa hạ. Số lượng các cây gỗ to bị C cưa hạ trong ngày 11/4/2018 là 19 cây gỗ các loại. khoảng 17 giờ cùng ngày, trong khi C, P và N, Đ đang thực hiện hành vi chặt phá rừng thì bị tổ chốt chặn bảo vệ rừng huyện Hướng Hóa, Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa-Đakrông, Hạt kiểm lâm Hướng Hóa, Công an xã Hướng Linh và Ban chỉ huy quân sự xã Hướng Linh phát hiện, lập biên bản. P, N và Đ cầm máy cưa xăng và rựa bỏ chạy.

Ngày 11/4/2018, Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa-Đakrông có báo cáo về việc phá rừng trái pháp luật tại tiểu khu 679 thuộc địa phận xã H, huyện H.

Ngày 18/4/2019, Hạt kiểm lâm Hướng Hóa chủ trì khám nghiệm hiện trường, tại hiện trường chỉ còn 19 gốc cây gỗ và nhiều cành nhỏ, lá khô chưa bị đốt, rất nhiều gốc cây nhỏ với nhiều kích thước khác nhau không thể kiểm đếm được.

Quá trình điều tra:

- Đã thu giữ 01 cây rựa, lưỡi bằng kim loại màu đen có chiều dài 35cm, cán rựa bằng gỗ hình tròn dài 40cm của Hồ Văn C đã dùng để chặt phá rừng.

- Không thu giữ được máy cưa xăng và 01 xe mô tô của Hồ Văn C do bị hư hỏng nên đã bán sắt vụn.

- Không thu giữ được 03 cây rựa của Hồ Văn P, Hồ Thị N và Hồ Thị Đ đã vất trong rừng.

Ngày 18/6/2018, Hạt kiểm lâm huyện Hướng Hóa ra quyết định trưng cầu giám định số 20/QĐ-KL trưng cầu trung tâm điều tra, quy hoạch, thiết kế nông-lâm Quảng Trị kết luận:

- Vị trí khu vực bị xâm hại: theo hệ tọa độVN2000, kinh tuyến trục 106015,, múi chiếu 30 , tọa độ tâm khu vực bị xâm hại được xác định như sau: X:1.844.682/Y: 558.103. Khu vực bị xâm hại thuộc: Lô 1, khoanh 8, tiểu khu 679, xã H, huyện H, tỉnh Quảng Trị (bản đồ kiểm kê rừng năm 2006 của tỉnh Quảng Trị).

- Diện tích rừng bị xâm hại: 0,7ha.

- Trạng thái rừng, loại rừng bị xâm hại: Theo kết quả kiểm kê rừng năm 2016 của tỉnh Quảng Trị đối tượng rừng bị xâm hại là rừng gỗ tự nhiên trung bình (TXB), phòng hộ đầu nguồn (PHDN).

Kết luận giám định số 100/CNR-KHTC ngày 08/4/2019 của Viện nghiên cứu công nghiệp rừng thuộc Viện khoa học lâm nghiệp Việt Nam kết luận: 19 mẫu của 19 cây gỗ các loại thuộc nhóm II đến nhóm VIII.

Kết luận định giá tài sản số 03/KL-ĐGTS ngày 12/4/2019 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự huyện Hướng Hóa kết luận: Tổng giá trị tài sản thiệt hại “toàn bộ số cây rừng bị chặt phá trên diện tích 0,74 ha đất rừng gỗ tự nhiên trung bình (TXB), phòng hộ đầu nguồn (PHDN)” là 156.880.000đồng.

Bản cáo trạng số: 41/CT-VKSHH ngày 22 tháng 5 năm 2019 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị đã truy tố bị cáo Hồ Văn C về tội “Hủy hoại rừng” theo điểm e khoản 2 Điều 243 của Bộ luật hình sự.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Hướng Hóa đề nghị Hội đồng xét xử: Tuyên bố bị cáo Hồ Văn C phạm tội “Hủy hoại rừng”; Căn cứ điểm e khoản 2 Điều 243, điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51, khoản 1 Điều 54 của Bộ luật hình sự, đề nghị xử phạt bị cáo Hồ Văn C từ 24 đến 30 tháng tù.

Về xử lý vật chứng: 01 cây rựa, lưỡi được làm bằng kim loại màu đen có chiều dài 35cm, nơi rộng nhất 5cm, nơi hẹp nhất 3cm, cán rựa được làm bằng gỗ hình tròn có đường kính 3cm, chiều dài 40cm của bị cáo Hồ Văn C dùng làm công cụ phương tiện phạm tội và vật không còn giá trị sử dụng nên cần áp dụng điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự; Điều 106 Bộ luật tố tụng Hình sự. Tịch thu tiêu hủy.

Về trách nhiệm dân sự: Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 1 Điều 48 Bộ luật hình sự; Điều 584, Điều 585, Điều 586, Điều 589 của Bộ luật dân sự, buộc bị cáo phải bồi thường cho Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa- Đakrông số tiền 156.880.000 đồng.

Tại phiên tòa bị cáo Hồ Văn C đã thừa nhận hành vi phạm tội của mình, xin Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Người bào chữa cho bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ điểm e khoản 2 Điều 243; điểm s, m khoản 1, 2 Điều 51; Điều 54 và Điều 65 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo 24 tháng tù cho hưởng án treo.

Bị hại trình bày ý kiến: Hàng năm Ban quản lý rừng phòng hộ đã đến tại Hội trường sinh hoạt cộng đồng của thôn Vùng Kho để tuyên truyền về việc bảo vệ rừng nhưng bị cáo không chấp hành và sáng ngày 09/4/2018 thì Tổ công tác của Ban quản lý đã phát hiện có người chặt phá rừng nhưng khi Tổ công tác xuất hiện thì họ bỏ chạy cho nên đến sáng ngày 11/4/2018 với sự hổ trợ của Công an đã mai phục đến chiều mới bắt giữ được bị cáo. Vì vậy, đề nghị Hội đồng xét xử xét xử bị cáo theo đúng pháp luật và buộc bị cáo bồi thường số tiền 156.880.000 đồng cho Ban quản lý.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hướng Hóa, điều tra viên; Viện kiểm sát nhân dân huyện Hướng Hóa, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo, những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến khiếu nại về hành vi, quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Lời khai của bị cáo tại phiên tòa hoàn toàn phù hợp với kết quả điều tra và các tài liệu, chứng cứ thu thập được trong hồ sơ vụ án, có đủ cơ sở để Hội đồng xét xử khẳng định: Trong các ngày 09, 10, 11/4/2018 bị cáo Hồ Văn C có hành vi dùng rựa, máy cưa xăng để chặt, phát có diện tích 0,74 ha = 7.400 mét vuông (m2) rừng tại lô 1, khoảnh 8, tiểu khu 679, xã H, huyện H, tỉnh Quảng Trị thuộc lâm phần quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa-Đakrông để làm rẩy. Vì vậy, hành vi của bị cáo Hồ Văn C đã phạm tội “Hủy hoại rừng” với tình tiết định khung “ Rừng phòng hộ có diện tích từ 7.000 mét vuông (m2) đến 10.000 mét vuông (m2)”, tội phạm và hình phạt quy định tại điểm e khoản 2 Điều 243 của Bộ luật hình sự.

[3] Về nhân thân và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của các bị cáo thì thấy:

Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự: Không có.

Về nhân thân, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo Hồ Văn C có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng. Trong quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo “thành khẩn khai báo”, “ăn năn hồi cải” và được chính quyền địa phương xác nhận gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, bị cáo là lao động chính trong gia đình, nên cần xem xét áp dụng cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự và cần áp dụng khoản 1 Điều 54 Bộ luật hình sự xử phạt bị cáo dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng.

Bị cáo biết rõ việc chặt phá rừng là vi phạm pháp luật bởi lẽ khi thấy lực lượng chức năng thì bỏ chạy. Vì vậy, không thể áp dụng tình tiết giảm nhẹ phạm tội do lạc hậu quy định tại điểm m khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự.

Hành vi phạm tội của bị cáo gây ra là nghiêm trọng, xâm phạm các quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường, bảo vệ rừng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống con người, xâm phạm tài sản của Nhà nước. Xét tính chất và mức độ hành vi phạm tội, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự như đã phân tích nêu trên. Hội đồng xét xử xét thấy cần áp dụng khoản 1 Điều 38 Bộ luật hình sự buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt tại cơ sở giam giữ trong một thời gian nhất định mới đủ tác dụng giáo dục bị cáo tuân theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa phạm tội mới, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm.

Hiện bị cáo bị áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú. Vì vậy, cần tiếp tục thực hiện Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú số: 38/2019/HSST-LCĐKNCT ngày 30/5/2019 của Tòa án nhân dân huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị đối với bị cáo Hồ Văn C cho đến khi bản án có hiệu lực pháp luật.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án là chị Hồ Thị H: Chị H không biết việc bị cáo Hồ Văn C mượn máy cưa xăng của mình để hạ các cây ở rừng phòng hộ thuộc lâm phần quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông và trong quá trình điều tra chị Hồ Thị H không có yêu cầu gì nên Hội đồng xét xử không xem xét.

[4] Về trách nhiệm dân sự: Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông yêu cầu bị cáo Hồ Văn C bồi thường tổng giá trị tài sản thiệt hại toàn bộ số cây rừng bị chặt phá trên diện tích 0,74ha đất rừng gỗ tự nhiên trung bình, phòng hộ đầu nguồn là 156.880.000đồng theo Kết luận định giá tài sản số 03/KL-ĐGTS ngày 12/4/2019 của Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự huyện Hướng Hóa. Hội đồng xét xử thấy yêu cầu của Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật. Vì vậy, căn cứ khoản 1 Điều 48 Bộ luật hình sự; Điều 584, Điều 585, Điều 586, Điều 589 của Bộ luật dân sự buộc bị cáo Hồ Văn C phải bồi thường cho Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông số tiền 156.880.000đồng.

[5] Về các vấn đề khác: Đối với Hồ Văn P, Hồ Thị N và Hồ Thị Đ là người đi làm trả công cho C nên nghỉ là rẩy của C do trước đó C đã làm rẩy cho P, N, Đ và chỉ dùng rựa chặt các cành cây mà Hồ Văn C đã cưa hạ. Cho nên Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hướng Hóa đã có công văn đề nghị chính quyền xã Đakrông, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị có biện pháp xử lý, răn đe là đúng quy định pháp luật.

[6] Về xử lý vật chứng: 01 cây rựa, lưỡi được làm bằng kim loại màu đen có chiều dài 35cm, nơi rộng nhất 5cm, nơi hẹp nhất 3cm, cán rựa được làm bằng gỗ hình tròn có đường kính 3cm, chiều dài 40cm của bị cáo Hồ Văn C dùng làm công cụ phương tiện phạm tội là vật không còn giá trị. Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật hình sự và điểm a khoản 2 Điều 106 của Bộ luật tố tụng hình sự để tịch thu tiêu hủy.

Vật chứng hiện đang được Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị quản lý và có đặc điểm được mô tả theo Biên bản giao nhận vật chứng ngày 30/5/2019 giữa cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hướng Hóa và Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa.

[7] Về án phí: Áp dụng khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 của Bộ luật tố tụng hình sự và điểm a, c khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án buộc bị cáo Hồ Văn C phải chịu 200.000đồng tiền án phí hình sự sơ thẩm.

Vì các lẽ trên,                                       

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm e khoản 2 Điều 243; khoản 1 Điều 38; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54 Bộ luật hình sự;

Căn cứ khoản 1 Điều 48 Bộ luật hình sự; Điều 584, Điều 585, Điều 586, Điều 589 của Bộ luật dân sự;

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự; điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luạt tố tụng hình sự;

Căn cứ khoản 2 Điều 135, khoản 2 Điều 136 của Bộ luật tố tụng hình sự và điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội quy định về mức thu, miễn, giảm, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án.

1. Tuyên bố bị cáo Hồ Văn C phạm tội “Hủy hoại rừng”.

Xử phạt bị cáo Hồ Văn C 24 (hai tư) tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày bắt thi hành án.

2. Về trách nhiệm dân sự: Buộc bị cáo Hồ Văn C phải bồi thường cho Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông số tiền 156.880.000đồng (một trăm năm mưới sáu triệu tám trăm tám mươi nghìn đồng).

3. Về xử lý vật chứng: Tịch thu tiêu hủy 01 cây rựa, lưỡi được làm bằng kim loại màu đen có chiều dài 35cm, nơi rộng nhất 5cm, nơi hẹp nhất 3cm, cán rựa được làm bằng gỗ hình tròn có đường kính 3cm, chiều dài 40cm của bị cáo Hồ Văn C. Vật chứng hiện đang được Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị quản lý và có đặc điểm được mô tả theo Biên bản giao nhận vật chứng ngày 31/5/2019 giữa cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hướng Hóa và Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hướng Hóa.

4. Về án phí: Buộc bị cáo Hồ Văn C phải chịu 200.000đồng (hai trăm nghìn đồng) tiền án phí hình sự sơ thẩm và 7.844.000 đồng án phí dân sự sơ thẩm.

5. Bị cáo, bị hại có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày tuyên án (03/7/2019). Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày, tính từ ngày bản án được giao hoặc được niêm yết.